พลิกโฉมการให้บริการข้อมูลในโรงพยาบาลศิริราช ด้วย AI: กรณีศึกษาการใช้ Typhoon ใน SiData+ Admin Chatbot

โรงพยาบาลที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยอย่างโรงพยาบาลศิริราช มีบุคลากรที่ต้องรับมือกับภารกิจที่ท้าทายทุกวัน รวมไปถึงที่ศูนย์นวัตกรรมข้อมูลศิริราช (SiData+) ซึ่งเป็นศูนย์กลางข้อมูลขนาดใหญ่ของโรงพยาบาล มีหน้าที่ในการให้ข้อมูลและให้บริการตอบคำถามกับบุคลากร เพื่อให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทีม SiData+ จึงเลือกสร้างผู้ช่วยอัตโนมัติที่เข้าใจภาษาไทยและตอบคำถามได้ตลอด 24 ชั่วโมง โดยใช้ Typhoon เป็นหัวใจสำคัญของระบบ

ความท้าทายที่ต้องจัดการ

ภายในศูนย์นวัตกรรมข้อมูล ทีมแอดมินของ SiData+ ต้องรับมือกับคำถามจำนวนมากจากบุคลากรหลากหลายแผนก ครอบคลุมบริการหลัก 3 ด้าน ได้แก่:

• กำกับธรรมาภิบาลข้อมูล ดูแลและควบคุมการใช้งานข้อมูล (Data Governance and Regulations) ภายในคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ให้เป็นไปตามกฎหมาย กฎระเบียบ ข้อบังคับ และมาตรฐานจริยธรรม

• รวบรวมและบริหารจัดการข้อมูล (Data Management) ภายในคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

• วิจัยและพัฒนาการนำข้อมูลมาใช้ประโยชน์ (Research and Development for Data Utilization) ด้วยหลักการวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics) และวิทยาศาสตร์ข้อมูล (Data Science) อาทิ การเรียนรู้ของเครื่อง (Machine Learning) ปัญญาประดิษฐ์ (Artificial Intelligence) และการแสดงผลข้อมูล (Data Visualization) เป็นต้น

ในแต่ละวัน ทีมแอดมินต้องรับสายโทรศัพท์จำนวนมาก ตอบคำถามซ้ำๆ ที่ซับซ้อน และต้องค้นหาข้อมูลที่แม่นยำเพื่อให้คำตอบที่ถูกต้อง ทำให้สิ้นเปลืองเวลาและศักยภาพของทีม

ทางออก: แชทบอทที่เข้าใจฐานความรู้เฉพาะของศิริราช

ทีมพัฒนาจึงได้สร้างระบบ SiData+ Admin Chatbot ที่ให้บริการตอบคำถามอัตโนมัติให้กับบุคลากรโรงพยาบาลศิริราช ใช้งานได้ตลอด 24 ชั่วโมง โดยใช้ Typhoon LLM ร่วมกับเทคโนโลยี RAG (Retrieval-Augmented Generation) ซึ่งช่วยให้ระบบเข้าใจบริบทของคำถามที่ซับซ้อนในภาษาไทย ค้นหาข้อมูลที่เกี่ยวข้องจากฐานความรู้ของศูนย์ฯ ได้อย่างแม่นยำ และให้คำตอบที่สามารถตรวจสอบแหล่งที่มาได้

ทำไมต้อง Typhoon?

ทีม SiData+ ให้เหตุผลหลักในการเลือกใช้ Typhoon ดังนี้:

🔐 ความปลอดภัยของข้อมูล

Typhoon SCB 10X เป็นผู้ให้บริการในประเทศไทย ทำให้ข้อมูลทั้งหมดถูกประมวลผลและจัดเก็บในประเทศไทย ไม่มีการส่งข้อมูลไปต่างประเทศ ซึ่งแตกต่างจากผู้ให้บริการรายอื่นที่ต้องส่งข้อมูลไปประมวลผลที่ต่างประเทศ ทำให้เราสามารถควบคุมความปลอดภัยได้อย่างเต็มที่

โครงการนี้ให้ความสำคัญสูงสุดกับความปลอดภัยของข้อมูล โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเป็นโครงการในโรงพยาบาล ระบบของเรามีระบบรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวดตามมาตรฐานการดูแลข้อมูลของโรงพยาบาล และสอดคล้องกับพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล (PDPA) ในส่วนของเนื้อหาคำถามและคำตอบ จะเกี่ยวข้องกับขั้นตอนการให้บริการและแนวปฏิบัติทั่วไป ไม่มีการเกี่ยวข้องกับข้อมูลส่วนบุคคลของผู้ป่วยแต่อย่างใด ทำให้เราสามารถดำเนินการได้อย่างคล่องตัวโดยไม่กระทบต่อประเด็นความเป็นส่วนตัว

— นพ.เปี่ยมบุญ ธมโชติพงศ์ แพทย์ใช้ทุน ศูนย์นวัตกรรมข้อมูลศิริราช

🧠 ประสิทธิภาพในการประมวลผลภาษาไทย

Typhoon มีความสามารถในการเข้าใจภาษาไทยได้อย่างแม่นยำ สามารถประมวลผลข้อความภาษาไทยและเข้าใจศัพท์เฉพาะทางด้านการแพทย์และการบริหารโรงพยาบาลได้เป็นอย่างดีเยี่ยม

💸 ความคุ้มค่า

Typhoon เป็นตัวเลือกที่คุ้มค่ากว่าอย่างมากในระยะยาว โดยเฉพาะสำหรับการใช้งานในปริมาณมาก ให้ประสิทธิภาพใกล้เคียงกับโมเดลเชิงพาณิชย์ แต่ด้วยพื้นฐานแบบโอเพ่นซอร์ส จึงสามารถปรับแต่งได้อย่างอิสระโดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายด้านไลเซนส์เพิ่มเติม

จุดเด่นสำคัญคือ Typhoon สามารถปรับให้เข้ากับบริบทไทย ทั้งด้านภาษา โครงสร้างพื้นฐาน และข้อกำกับด้านข้อมูล

— ทศพร แสงจ้า นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล ศูนย์นวัตกรรมข้อมูลศิริราช

ผลลัพธ์จากการใช้งานจริง

ระบบเริ่มต้นจากโครงการนำร่องใน 3 ด้านหลักของ SiData+ โดยผลตอบรับเป็นที่น่าพอใจ:

• บุคลากรสามารถเข้าถึงคำตอบได้ตลอด 24 ชั่วโมง ไม่จำกัดเวลาทำการ

• ลดเวลาในการรอคำตอบและเพิ่มความแม่นยำ ได้รับข้อมูลที่สอดคล้องและเป็นมาตรฐานเดียวกัน

• ทีมมีเวลาทำงานที่ซับซ้อนมากขึ้น และลดภาระการตอบคำถามซ้ำๆ ส่งผลให้ความพึงพอใจในการทำงานของทีมเพิ่มมากขึ้น

แผนการพัฒนาต่อยอด

แผนการดำเนินงานของ SiData+ แบ่งออกเป็น 3 ระยะ:

1. ระยะแรก (3 เดือน) – พัฒนาและทดสอบระบบกับกลุ่มผู้ใช้จำกัด

2. ระยะที่สอง (6 เดือน) – ขยายการใช้งานทั่วโรงพยาบาล ปรับแต่งตามฟีดแบ็ก

3. ระยะที่สาม (12 เดือน) – เพิ่มความสามารถของระบบ รองรับคำถามที่ซับซ้อน และเชื่อมต่อกับระบบอื่นในโรงพยาบาล

เป้าหมายคือการยกระดับคุณภาพการให้บริการ ลดภาระของเจ้าหน้าที่ และเป็นต้นแบบของการนำ AI ไปใช้ในระบบบริการอื่นๆ ของโรงพยาบาล

วิสัยทัศน์: การสร้าง Ecosystem ของ AI เพื่อสุขภาพคนไทย

ทีม SiData+ และทีม SCB 10X R&D (Typhoon)

ทีม SiData+ เชื่อว่า AI ด้านสุขภาพในประเทศไทยจะเติบโตอย่างรวดเร็ว หากมีความร่วมมือระหว่างผู้ให้บริการเทคโนโลยี นักพัฒนา และองค์กรสุขภาพไทย เพื่อพัฒนาโซลูชันที่ตอบโจทย์ในบริบทจริง

เราเชื่อว่าอนาคตของ AI ในวงการสาธารณสุขไทยจะเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะเมื่อเรามีโมเดลภาษาไทยที่พัฒนาในประเทศอย่าง Typhoon การมีระบบนิเวศที่ร่วมมือกันระหว่างองค์กรด้านสุขภาพ นักพัฒนา และผู้ให้บริการ AI จะช่วยเร่งการพัฒนานวัตกรรมที่ตอบโจทย์ความต้องการเฉพาะของวงการสาธารณสุขไทย โครงการ SiData+ Admin Chatbot เป็นเพียงจุดเริ่มต้น ในอนาคต เราเล็งเห็นโอกาสในการพัฒนา AI ที่สามารถช่วยงานด้านอื่นๆ ในโรงพยาบาล เช่น การสนับสนุนการตัดสินใจทางคลินิก การเพิ่มประสิทธิภาพในกระบวนการทำงาน และการวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อพัฒนาคุณภาพการรักษา

— น.พ.เปี่ยมบุญ ธมโชติพงศ์, แพทย์ใช้ทุน ศูนย์นวัตกรรมข้อมูลศิริราช

รวมทั้งยังฝากคำแนะนำสำหรับองค์กรที่ต้องการเริ่มต้นเอา AI มาใช้

สำหรับนักพัฒนาในวงการสาธารณสุข ผมอยากฝากว่าการพัฒนา AI ต้องคำนึงถึงความปลอดภัยของข้อมูลเป็นอันดับแรก และพัฒนาโซลูชันที่ตอบโจทย์ปัญหาที่แท้จริงขององค์กร ไม่ใช่เพียงแค่นำเทคโนโลยีล่าสุดมาใช้ เราควรเริ่มจากโครงการขนาดเล็กที่มีผลกระทบชัดเจนแล้วค่อยๆ ขยายผล การใช้เทคโนโลยีที่พัฒนาในประเทศไทยอย่าง Typhoon ช่วยให้เรามีความยืดหยุ่นในการปรับแต่งและควบคุมข้อมูลได้มากกว่า ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญมากในวงการสาธารณสุข ผมเชื่อว่าความร่วมมือระหว่างนักพัฒนา บุคลากรทางการแพทย์ และผู้ให้บริการเทคโนโลยี จะสร้างนวัตกรรมที่มีผลกระทบเชิงบวกต่อระบบสาธารณสุขของประเทศไทยได้อย่างมาก

— ทศพล แสงจ้า, นักวิทยาศาสตร์ข้อมูล ศูนย์นวัตกรรมข้อมูลศิริราช

ตาคุณแล้ว

🔎 เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ SiData+ และการใช้ AI เพื่อเปลี่ยนแปลงระบบสุขภาพไทย

🎥 รับชมการเสวนาย้อนหลังจากงานเปิดตัว Typhoon 2 พร้อมกรณีศึกษาใช้งานจริงจากองค์กรอย่าง TDRI, VISAI AI, และ AutoX

📣 บอกเล่ากรณีศึกษาการใช้ Typhoon กับเราและร่วมเป็นหนึ่งในเรื่องราวที่จะได้รับการเผยแพร่บนแพลตฟอร์มของเรา